Глобалното затоплување е виновник за пандемијата КОВИД-19. Тврдат научници.
Коронавирусот САРС-КоВ-2 се појави благодарение на миграциите на лилјаците предизвикани од глобалното затоплување. Заради климатските промени, лилјаците мигрирале во нова средина и со себе ги донеле своите вируси, меѓу кои бил и предок на виновникот на сегашната пандемија.
Оваа хипотеза беше изнесена во научен напис објавен во списанието Science of the Total Environment.
Временска бомба
Во врска со пандемијата COVID-19, ги парафразираме класиците, велиме „коронавирус“, мислиме на „САРС-КоВ-2“. Но, во реалноста, коронавирусите се огромно семејство и повеќето од нив не можат да заразат луѓе. САРС-КоВ-2 беше најтажниот исклучок, ги засени САРС-КоВ (виновникот за појавата на САРС 2002-2003) и МЕРС-КоВ (предизвикувачкиот агенс на респираторен синдром на Блискиот исток).
Се верува дека сите три именувани патогени микроорганизми биле пренесени на луѓето од лилјаци. Овие лилјаци се ризница на коронавируси. Според експертите, околу три илјади типови на коронавируси циркулираат во светската популација на лилјаци, а секој поединец носи два или три вида вируси во својата крв.
За самите животни, овие вируси се обично безопасни. Но, некои од нив може да се пренесат на луѓето и да предизвикаат проблеми. Патем, научниците предупредија на ова долго пред појавата на САРС-КоВ-2, но се чини дека никој не ги слушаше.
Голема миграција
Авторите на новото дело поставија едноставно прашање: од каде толку многу лилјаци во јужна Кина (каде, се сеќаваме, и започна пандемијата COVID-19)?
Користејќи податоци за температура, врнежи и облачност во изминатиот век, тие следеа како се промени климата во регионот. Заедно со климата, вегетацијата веројатно се променила, а животните доаѓале по новите растенија.
„Климатските промени во текот на минатиот век го направија живеалиштето во јужната кинеска провинција Јунан погодно за повеќе видови лилјаци“, вели првиот автор Роберт Бејер од Универзитетот во Кембриџ.
Експертите знаат кои видови вегетација се оптимални за живеалиштето на одредени лилјаци. Авторите ги засноваа своите пресметки на ова.
Се покажа дека во текот на минатиот век, 40 нови видови лилјаци требаше да бидат преселени во кинеската провинција Јунан и соседните региони на Мјанмар и Лаос. И тие со себе донесоа околу сто видови коронавируси.
“Како што климатските промени го сменија живеалиштето, [лилјаците] напуштија некои области и се преселија во други, земајќи ги своите вируси со себе. Ова не само што ги промени регионите во кои се присутни вирусите, туку најверојатно доведе до нови интеракции помеѓу животните и вирусите, што доведува до пренесување или развој на повеќе штетни вируси “, сугерира Биер.
На овој начин, предок на коронавирусот САРС-КоВ-2 може да стигне до Јужна Кина.
„Разбирањето како се промени глобалната дистрибуција на видови лилјаци како резултат на климатските промени може да биде важен чекор во обновата на потеклото на епидемијата на КОВИД-19“, рече Биер.
Патем, Јужна Кина не е единственото место каде лилјаците растат во близина на луѓето. Истражувачите откриле дека истото се случува во делови од Централна Африка и Централна и Јужна Америка. Значи, во блиска иднина, човештвото може да се соочи со нови коронавируси. Можеби ќе испаднат да бидат уште поопасни од САРС-КоВ-2.
